Prins Frederik der Nederlanden 1797-1881

45

Het prestige van de Oranjes in de negentiende eeuw was grotendeels te danken aan de integere prins Frederik, die vaak optrad als troubleshooter en decorumbewaker in de familie. Het levensverhaal van deze tweede zoon van Willem I biedt een inkijkje in de 'inburgering' van het koningschap in Nederland. De prins was kroongetuige van het autocratische bewind van zijn vader, van de geruizeloze politieke omwenteling in 1848 én van de stuurloosheid onder Willem III. Door zijn hoofdrol in het leger, in de vrijmetselarij en in de Maatschappij van Weldadigheid werd Frederik zelf bruggenbouwer tussen monarchie en volk bij uitstek. De levenslange vriendschap met Wilhelm I, maar vooral ook zijn huwelijk met Louise van Pruisen, gaf hem bovendien een sleutelpositie in de 'internationale der monarchieën'. Wie een goed beeld wil krijgen van de wijze waarop de Oranjemonarchie zich in de negentiende eeuw heeft ontwikkeld, kan niet om prins Frederik heen. Anton van de Sande (1942) is emeritus bijzonder hoogleraar Vrijmetselarij aan de Universiteit Leiden en oud hoofddocent Cultuurgeschiedenis van de Nieuwe Tijd aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Eerder publiceerde hij Vrijmetselarij in de Lage Landen, waarvan inmiddels drie drukken verschenen.